Αλλάζει εκ βάθρων το νομοθετικό πλαίσιο που αφορά τα κληρονομικά, τις διαθήκες και τη διάθεση περιουσιακών στοχείων όσων αποβιώνουν. Οι ισχύουσες διατάξεις κρίνονται πλέον ξεπερασμένες από τις μεταβολές που έχουν επέλθει στην ελληνική κοινωνία και η κυβέρνηση αποφασίζει να τις εκσυγχρονίσει.
Το σχέδιο περιλαμβάνει καινοτόμες ρυθμίσεις και “επαναστατικές” αλλαγές όσον αφορά τα κληρονομικά δικαιώματα και τις μεταβιβάσεις περιουσιακών στοιχείων λόγω κληρονομίας.
Οι σημαντικότερες είναι:
- Αναγνωρίζεται πρώτη φορά κληρονομικό δικαίωμα στους συντρόφους ζωής, ενώ περιορίζεται δραστικά στιςτυπικές συζυγικές σχέσεις.
Μέχρι σήμερα την περιουσία του εκλιπόντα κληρονομούσαν οι Α' βαθμού συγγενείς (παιδιά, γονείς, αδέλφια). Ο σύντροφος (σε περίπτωση που δεν υπήρχε γάμος) δεν είχε δικαίωμα στην περιουσία, με αποτέλεσμα πολλές περιπτώσεις να καταλήγουν στα δικαστήρια. Πλέον, αν αποδειχθεί ότι υπήρχε σχέση ζωής, ο σύντροφος έχει δικαίωμα στην κληρονομιά.
Αναφορικά με τις τυπικές συζυγικές σχέσεις, ορισμένοι σύζυγοι βρίσκονταν σε συμβατικό γάμο, έχοντας τυπικές σχέσεις, χωρίς να έχουν πάρει διαζύγιο. Σε κάποιες περιπτώσεις ο ένας σύζυγος είχε προχωρήσει τη ζωή του, ωστόσο σε περίπτωση θανάτου, ο σύντροφος δεν είχε δικαίωμα στην κληρονομιά. Πλέον και αυτό αλλάζει, αφού αν αποδειχθεί η σχέση ζωής, ο σύντροφος δικαιούνται μερίδιο στην κληρονομιά.
- Καταργείται το δικαίωμα κληρονομιάς για υπερήλικους γονείς.
Γονείς που χάνουν τα παιδιά τους και είναι άνω των 80 ετών, πλέον δεν έχουν δικαίωμα να κληρονομήσουν την περιουσία, στερώντας αυτό το μερίδιο π.χ. από τα παιδιά του εκλιπόντα.
- Χάνουν το δικαίωμα κληρονομίας όποιοι επί πολλά χρόνια δεν ενδιαφέρονται για την κληρονομούμενη περιουσία και εμποδίζουν την αξιοποίηση της.
Η συγκεκριμένη αλλαγή έρχεται να λύσει προβλήματα για περιουσιακά στοιχεία με πολλούς κληρονόμους, που ίσως κάποιοι από αυτούς να μην έχουν επιδείξει ενδιαφέρον. Αν μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, οι κληρονόμοι δεν ενδιαφερθούν, παραγράφεται το δικαίωμά τους στην κληρονομιά και η περιουσία πηγαίνει σε άλλους κληρονόμους.
- Καταργείται η ιδιόχειρη διαθήκη, καθιερώνεται και αναγνωρίζεται μόνον η ψηφιακή
Πλέον καταργείται η ιδιόχειρη διαθήκη. Πιθανόν η διαδικασία να γίνεται μέσω gov.gr ή θα συντάσσονται και θα δημοσιεύονται από συμβολαιογράφο. Επίσης, πρέπει να διευκρινιστεί και το τι θα συμβεί με ιδιόχειρες διαθήκες που υπάρχουν και για διάφορους λόγους δεν θα αλλαχθούν σε ψηφιακές.